در این مقاله نکاتی را برای اولین صعود دوستان علاقهمند اما غیر حرفهای در کوهنوردی گفتهایم.
با مقصد صعود خود آشنا شوید
قبل از هرچیز تاکید میکنیم نباید تنها به کوه رفت و اگر با مقصد کوهنوردی خود کاملا آشنا نیستید حتما با یک بلد راه همراه شوید یا به یک تیم معتبر ملحق شوید که از آن کوه اطلاعات کامل دارند.
و در هر صورت گزارشهای مربوط به مسیر صعود را بخوانید و عکسهایش را ببینید تا با آشنایی قبلی اقدام کنید.
آب و هوا را بدانید
وضعیت مکانی و آبوهوایی منطقهی مقصد را بررسی کنید و حتما پیشبینی آب و هوایی را داشته باشید تا بتوانید آمادهی آن باشید. وضعیت آب و هوایی در برنامه زمانی سفر و در انتخاب تجهیزات مناسب صعود تاثیر زیادی دارد.
برای صعود برنامه داشته باشید
شما باید برنامه تمام سفر خود را مشخص کنید:
برای کوهنوردی یکروزه یا چندروزه میروید؟ و اگر چند روزه است مقصد بر اساس مسافتی که در هر روز طی خواهید کرد باید مشخص شود. همچنین زمان حرکت، استراحتهای میان راه و زمان شب مانی را برنامهریزی کنید و حتی زمانی برای حوادث پیشبینی نشده در نظر داشته باشید.
تجهیزات مناسب همراه داشته باشید
کوله، کفش، لباس و تجهیزات کوهنوردی مناسب را بررسی کنید و همراه داشته باشید. شما میتوانید در این زمینه از مقاله چک لیست مورد نیاز هر طبیعتگرد نیز کمک بگیرید. پیشنهاد می کنم یک چک لیست صعود داشته باشید تا چیزی از قلم نیفتد.
با توجه به تعداد همسفران و تجربهی تیم همراه، میتوانید اقدام به تهیهی وسایل موردنیاز گروهی هم کنید.
وسایل تان را درست بستهبندی کنید
انتخاب کوله مناسب کوهنوردی و بستهبندی مناسب آن کیفیت و راحتی سفر شما را به همراه خواهد داشت. برای سفرهای یکروزه کوهنوردی کولهای با وزن کم نیاز دارید و پیشنهاد میشود کوله کوهنوردی ضد آب داشته باشید (یا کاور باران همراه داشته باشید )حتی اگر در فصل تابستان قصد کوهنوردی دارید.
اگر اجسام نوک تیز همراه دارید باید به گونهای در کف کوله قرار دهید که با کتف و پشت شما تماس نداشته باشند.
مواد غذایی و آبدار را در یک کیسه پلاستیکی بستهبندی کنید و بعد در کولهپشتی بگذارید. معمولا مواد غذایی بیشترین وزن کوله را میگیرند پس در انتخاب آنها کاملا برنامهریزی شده و با فکر عمل کنید.
وسایل خود را با در نظر گرفتن وزن در قسمتهای مختلف کوله قراردهید تا سنگینی در دوطرف کوله متعادل باشد. توجه داشته باشید وزن کولهپشتی بیشتر از 20 درصد وزن بدنتان نباشه که به ستون فقرات و زانوها آسیب نزند.
پس وسایل غیر ضروری همراه نداشته باشید البته این به معنی به خطر انداختن سلامتی و برای مثال حذف کیف کمکهای اولیه نیست،
وسایل را برحسب نیاز در قسمت بالاتر کوله قرار دهید، اگر کولههای بزرگتر و وسایل شب مانی همراه دارید معمولا یک زیپ دسترسی سریع به کیسه خواب دارند که می توانید استفاده کنید.
یک پاور بانک سبک شارژشده، شارژر، کارت شناسایی، کارت اعتباری و مقداری پول نقد همراه داشته باشید.
آب وخوراکی کافی همراه داشته باشید
علاوه بر وعدههای غذایی در مسیر برای رفع گرسنگی و جلوگیری از افت فشار خون میانوعدههایی مثل خرما، نان، آجیل، شکلات و کشمش و … همراه داشته باشید.
برای کوهنوردی در مسیرهای کوتاه مطمئن شوید آب شرب در طول مسیر وجود دارد. علاوه بر یک بطری آب، بهاندازه دو برابر آب موردنیاز برای رسیدن به اولین توقفگاه، آب همراه داشته باشید تا در شرایط غیرمنتظره به مشکل برنخورید.
لباس مناسب صعود بپوشید
انتخاب لباس مناسب ارتباط مستقیمی با سلامتی شما در کوه دارد. برای کوهنوردی و کوهپیمایی سه لایه لباس نیاز هست.
لایه اول شامل لباسهایی نظیر پیراهن، دستکش راحت و نازک، زیرشلواری نخی، کلاه و جوراب میشود که با پوست بدن ارتباط مستقیم دارند.
لایه دوم، لباسهایی از جنس پشم مصنوعی یا پلار هستند که باید شما را گرم نگه دارند. البته در تورهای یکروزه کوهنوردی که هوا سرد نیست، این لایه پشمی میتواند حذف شود.
لایه سوم لباس برای محافظت در برابر رطوبت هوا، باد، باران، سرما و هوای طوفانی است. پوشاکی مثل کاپشن و شلوار و دستکش گورتکس و یک بادگیر سبک مناسب هستند. در مناطق بارانی، پانچو به کار می آید. اما برای تورهای یکروزه با هوای آفتابی، یک بادگیر، یک گرمکن و یک دست لباس خنک کفایت میکند.
در طول کوهنوردی مراقب سطح انرژی و سلامتی خود باشید
باید انرژیتان را به سه قسمت تقسیم کنید: انرژی صعود، انرژی ذخیره و انرژی فرود. با گامهای ثابت و یکنواخت حرکت کنید تا بتوانید ساعتها به همین منوال پیش بروید، بدون اینکه بدنتان عرق کند یا نیاز به توقف داشته باشید. در سربالاییها تند نروید و در شیبهای تند بهصورت مارپیچی و با قدمهای کوتاه حرکت کنید.
در حین کوهنوردی باید عمیق و آرام نفس بکشید و عمل دم را از بینی انجام دهید؛ تنفس از راه دهان باعث خشکی گلو و تشنگی میشود و در هوای سرد به سرماخوردگی و چرککردن لوزهها میانجامد.
توجه داشته باشید تعداد ضربان قلب شما در دقیقه نباید بیش از حد بالا برود. علاوه بر این، استراحتهای موقت نباید بیش از ۱۱ تا ۱۵ دقیقه طول بکشد چرا که بدن کمکم سرد میشود و حالت خشکی پیدا میکند.
بههیچ عنوان نباید خود را بهحدی خسته کنید که باعث تخلیه کامل انرژی شما بشود؛ پس حتما زمان مناسبی برای استراحت و تجدید قوا اختصاص دهید.